Arnold Kling: Regulasyonlar
Arnold Kling’in EconLog blog’undan alinmistir:
-
Emlak bazli krizleri sirasiyla incelerseniz (Buyuk Depresyon, Savings & Loans Krizi, ve simdiki kriz), her krize getirilen “cozumun”, ayni zamanda bir sonraki krizin de “sebebi” oldugunu sorursunuz.
-
Regulasyon satrancta bir “orta zamani” oyunudur (mid-game), bir matematik problemi degildir. Matematik problemini cozdugunuz anda o problem cozulmus kalir. Satranc orta zamaninda, yeni firsatlar ve tehlikeler surekli ortaya cikarlar. Uzun vade plani yapmaya ugrasirsiniz, fakat planlarin zaman gectikce etkisini kaybetmeye baslar [1].
-
Insanlar regulasyonlara genelde “bir sistemin kirilmasini zorlastirmali” acisindan bakiyor. Fakat gozden gecirmemiz gereken diger bir alternatif, sistemi “cabuk tamir edilebilir” hale getirmektir. Bilgisayarlari dusunun; Firewall ve anti-virus yazilimlari ile bilgisayari korumaniz mumkundur, ama bilgisayarin arada sirada yedegini cikarmak, sistem coktugunde veriyi kurtarmak icin cok gerekli bir cozumdur.
-
G30’un tavsiyeleri daha “saglam” yapmaya odaklaniyor, daha “rahat tamir etmeye” degil. Ozellikle bu tavsiye raporu Avrupa finans sistemini ornek almis, ki bu sistem ABD sisteminden daha az hetrojen. Rapor banka endustrisinin konsolide edilmesini, tek regulator olmasini, vs. ongoruyor. Bu sistemi, evet, daha “kirilmasi zor” hale getirebilir fakat tamirini cok zorlastiracaktir. Amerikan sistemi, her ne kadar iyilestirilmesi gerekiyor olsa da, mevcut haliyle bile G30 raporunda tarif edilen sistemden daha iyidir.
–
[1] Bu tabii ki insanlarin haldir huldur bilgisayarimsi “tum seceneklere bakma” becerisinin sinirindan meydana geliyor. Ama iyi bir analoji yine de..