Bencil Cikarlarin Toplami

Here Comes Everybody adli kitabin yazari Clay Shirky’den kullanicilarin Internet’te yaptigi islemleri kar saglanabilir bir sekilde biraraya getirmenin guzel bir ornegi: Fotograf paylasma sitesi Flickr bir sure once etiketleme (tagging) teknolojisinin devreye soktu. Bu (gayet basit) teknoloji ekiyle bir resimi yukledikten sonra, pur kendi amaclariniz icin, resimi daha hizli bulabilmek icin ona bir etiket yazabiliyorsunuz.

Fakat etiketlemenin psikolojisi oyle ki, rahat bulabilmek icin kisa ve oz isimler seciliyor. Peki bunun dogal uzantisi ne olacaktir? Ayni etiket ismini kullananlarin resimlerini gruplayarak, herkes tarafindan gorulebilmesini saglamak.

Diyelim ki 2008 yilinda Oktoberfest’e gittiniz ve orada resimler cektiniz. Flickr’a resimleri yuklediniz. Bu resimleri normal olarak “oktoberfest 2008” olarak etiketlediniz. Pek cok kisi de sizin gibi yapti. Hoop! Tamamen kafadan attigim bu etikete flickr’dan baktim ve 23408 resim yuklendigini gordum!

Bencil cikarlarin toplami herkese fayda getirecek sonuclara sebebiyet verebiliyor. Sonucta, piyasalar ve demokrasi boyle islemiyor mu?

Aslinda Wikipedia gibi sitelerin de yaptigi budur. WP’ye rekor sayida yazi yazmis biriyle bir roportaji hatirliyorum, bir sinava hazirlanirken ders calismak icin bunu yaptim diyordu (demek ki “yazarak” ogrenenlerden -bir onceki yaziyla baglanti-).

“Herkes” geliyor.