View on GitHub

thirdwave

Kurt Sorunu ve Politika

David McDowall, A modern history of the Kurds, 2003, sf. 445

[..] Kürt sorunu Türkiye’nin politik yapısının kendi ağırlığı altında ezilmesine sebep oldu; ki bu yapı zaten 1950’li yıllardan beri bölünmeye ve yokolmaya yüz tutmuştu. Bunun bir sebebi kısmen seçmenin iradesinin zayıflamasına sebep olan ardı ardına gelen üç tane askeri darbeydi. Bir diğer sebep 1980’lerde devreye sokulan ideolojik doktrindir. Bu doktrin “Türk-İslam sentezi” olarak adlandırılabilecek bir kurgudur; buna göre Türk, Osmanlı ve Batılılaştırıcı düşünceler biraraya getirilerek bir Türk-Sünni sentezi öne çıkartılmaktaydı. Fakat Kürt isyanları bu sentezin “Türk” kısmına ağır bir darbe vurdu. Refah Parti’nin seçimlerde yükselişi sentezin İslam boyutu ile devletin getirdiği tanımla bir uyumsuzluk ortaya çıkardı ; buna Milli Güvenlik Kurumu’nun tek cevabı Refah’ı ortadan kaldırmak ve 1997’de yasaklamak olacaktı. Bu partinin yerini hemen Fazilet Parti aldı ve bu parti Kemalizm’in modernist / seküler etiğine karşı çıkmaya devam etti. Aynı anda aşağı yukarı 1/3’u Kürt olan 15 milyonluk Aleviler siyasi sol ile bağlantılarını kesip politik Alevizm altında kendilerini öne çıkarmaya başladılar.

Bu sebeple 21. yüzyılın başında Türkiye, kendini artık birbirleri ile uzlaştırılamayan kültürel kimlik tanımları, talepleri problemini içeren bir ikilem içinde bulmuştur. Eğer Türkiye ekonomik, sosyal aynı zamanda demokratik olarak gelişmek istiyorsa bu ikilemleri, tanımları içeren kronik problemleri çözmek zorundadır. Bu problemler Milli Güvenlik Kurumu’nun çözmeye yetersiz, basiretsiz kalacağı ciddi problemlerdir.