Almanya ve Sol

TIME makalesi, Josef Joffe, Eylul 2009

Bugunlerde iddiaya girmek isteyenler icin herhalde en saglam kumar, Angela Merkel’in 27 Eylul’de secimi kazanacagi secenegidir. Onemli olan bu degil, esas soru, Merkel’in son dort senede oldugu gibi sosyal demokratlar ile mi yoksa ozgur demokratlar [..] ile mi koalisyon yapacagi. [..]

Bu hikayeye aslinda “Avrupa’da Demokratik Solun Cokusu” gibi bir baslik ta verebilirdik. Sosyal demokratlar (SPD) aylarca Merkel’in partisini 15 puan arkadan takip etti. [Bu cokusun] hikayesindeki daha uzun vadeli guclerin varligi ise aslinda 19. yuzyilin sonlarina uzaniyor. Bu zamanlarda endustriyellesme ona tepki olarak bir suru reformist partinin ortaya cikmasina sebep olmustu. Bu hareketlerin dogal musterileri endustriyel proleter sinif idi, parti programlari refah devleti ve servetin tekrar dagitimi gibi seyler iceriyordu. Fakat Avrupa o gunleri geride birakti. Bu tur partilerin icinde varoldugu sosyal ortam hizla eriyor, bu sebeple ekonomik krizin ortasinda bile sosyal demokratlar daha fazla harcama, daha fazla vergi ve envai turden ikram iceren mesajlari ile kimsenin ilgisini cekemiyorlar. Dunyanin ilk endustriyellesmis ulkesi, imalatin GDP’ye katkisinin yuzde 16 oldugu Ingiltere’de mavi yakali isci sinifi nerelerde? Almanya’da bile durum ayni.

Endustri yokolunca sosyal demokrasi de yokoluyor.

Merkel Almanya’da kazaniyor cunku SPD’nin bir zamanlar yuzde 40’lar seviyesinde olan destegi artik yuzde 25’in altinda. Tabani catirdayan sol, boyle bir ortamda onun icin cok rahat gelen bir aliskanliga donuyor; hiziplere bolunmek. Almanya’da birliktelikten disari kacan ilk yesilciler oldu; bunlarin politikasi kultur savasi, anarsi, cevrecilik ve pasifizm iceren bir sentez idi [..], sonra radikal solcu Die Linke ayrildi, bunlar Schroder’in reformlarini hazmedemeyen eski Dogu Alman komunistleri ve Alman solcularindan olusan bir gruptu.