Nukleer Iran

Suradaki tahmin halen gecerli: Oyun Teorisi kullanarak De Masquita’nin yaptigi tahmine gore Iran nukleer silah kalitesinde yakit imal edecek, ama silahin kendisini imal etmeyecektir.

Fakat bu tahmin, Turkiye’nin araya girerek eldeki yakitin alis verisi icin arabuluculugunun iyi olmadigi anlaminda gelmez. TR ise bir tarafindan dahil olmustur, bu iyidir. Her turlu uluslararasi alisveris, sinirlar uzerinden bir seylerin gelip gittigi her durum, her cozum TR icin iyidir. Ise bir tarafindan dahil olmak faydalidir.

Amerika, Iran’in silah yapmayacagini bilmiyor mu? Baglantisi verilen tahminler onlara da gidiyor muhakkak. Fakat modern okuz devletlerde danismanlik (influence) isi biraz ikirciklidir. Mesela Asya hakkinda danismanlik gerektiginde, bir suru danismani cagirirlar, her birine bir ulke verirler. Ulan salak: ulkelerin her yaptigi birbirine etkiliyor, zaten her bolgede cogu devletin cogunun ayri bir antite olmasi bile bir garabet. Ama modern okuz devletin bunlara kafasi basmaz. Kutulara ayirir, kutular uzerinden dusunur, cunku kafasi ancak kutulara yetecek kadardir.

Iran hakkinda tavsiye kutulardan birine girmistir, burokratin teki mal gibi bu tavsiyeye bakmistir, sonra bir kenara kaldirmistir.

Nukleer silah konusunda yaptirim ise yaramaz. Yaptirim her tarafindan delinebiliyor zaten.

Rusya son olaylardan rahatsiz deniyor, buradaki sebep TIME dergisindeki bir yoruma gore Turkiye’yi one cikarilmasinin kendilerini by-pass edecek Iran-Turkiye merkezli yeni bir boru hattindan korkmalari. Olay baska bir boyutta.